Bep Spa

Omdat we onze blog willen beginnen met een bekende Deventenaar met een warm hart voor kunst en cultuur, dachten we gelijk aan Bep Spa.

Bep, een verhalenverteller, heeft slechts een korte vraag nodig om daar beeldend op te reageren. In haar enthousiasme en met haar grote vrienden- en kennissenkring kan dat alle kanten op, maar we beperken ons hier tot kunst, cultuur en natuurlijk politiek.
We zitten in haar woonkamer omringd door kunst aan de muur waarbij ze de achterliggende verhalen van de kunstenaars kent. In haar werkkamer hangt werk van o.a. Henk van de Ven en Estrellita Bartelsman en staan beelden van René Mens.

Jeugd
Bep is opgegroeid in de Rivierenwijk en werd thuis niet cultureel gevoed. Wel ging ze al jong naar de bibliotheek in de wijk. Met haar vader kwam ze in de jeugdbibliotheek op de Brink waar juffrouw Woltjer de scepter zwaaide. Woltjer las op woensdagmiddag voor en bij sprookjes mochten de kinderen verkleed komen. Dat was een feest.Dankzij haar vader en de bibliotheek ontstond de liefde voor lezen en werd haar wereld en wereldbeeld breder en rijker.
Toen ze met de HBS haar eerste operette in de schouwburg bezocht was ze recalcitrant en had in plaats van de voorgeschreven zwart-witkleding een ribfluwelen broek en een coltrui aangetrokken.
De operette Das Land des Lächelns vond ze niets, ze werd er niet door geraakt en dus heeft ze met een aantal andere leerlingen maar wat zitten keten.
De belangstelling voor kunst werd pas later aangewakkerd door o.a. Jan Wolkers die bevlogen over kunst schreef en sprak.

De tachtiger jaren
Bep weet dat uithoudingsvermogen nodig is om cultuur op de politieke agenda te krijgen en te houden. Het is niet toevallig dat zij juist aan het begin van haar politieke carrière (jaren 80, CPN) samenwerkte met mensen die zich daar hard voor maakten. Door Stef Huis in t Veld (1930-2017), een inspirerend politicus en cultuurman pur sang, is de liefde voor het pleiten voor cultuur ontstaan.
Deventer werd levendiger met particuliere initiatieven die later in het gemeentebeleid een plaats kregen zoals o.a. Literair café, jeugdtheater, filmhuis en Bouwkunde. Het klimaat werd positief doordat bevlogen Deventenaren in staat waren de gemeente te overtuigen van de waarde en betekenis van kunst en cultuur voor zowel het individu als de samenleving.
Bijvoorbeeld Jacques Magendans (1932-2019), beeldend kunstenaar gaf in de jaren zeventig en tachtig kleur aan de stad. Hij werd in Deventer vooral bekend als eigenaar van het Ei van Columbus en later Het Zaut ter Aarde in de Polstraat en dat waren jazz en muziekcafés.
In de tachtiger jaren poseerde Bep veelvuldig in het Kreatief Centrum aan de Overstraat voor o.a. Jan Slijkhuis, Branca Perosevic en anderen.
Met kunstenaar Jan Slijkhuis en Stef Huis in ’t Veld behoorde Magendans tot een groep die streed voor cultuur en dat bereikte de politiek met o.a. cultuurpleiter Cees Brekelmans, wethouder van 1982 tot 1994.
Bernard Duimel (1937-2018), was van 1974 tot 1988 een markante wethouder met o.a. cultuur en jeugd in zijn portefeuille. Met hem kwam er aandacht voor jongeren, jazz en popmuziek. Het in 1981 door jongeren gekraakte Burgerweeshuis ten behoeve van hun activiteiten werd vervolgens het gewenste jongerencentrum.
Bernard had ook monumentenzorg in zijn portefeuille en dat voorkwam sloop van o.a. de Assenstraat.
In dezelfde periode kwam er een structurele subsidieregeling voor het COC waarmee huisvesting, activiteiten, voorlichting en educatie bekostigd konden worden. Duimel, die in 1978 uit de kast kwam was een graag geziene gast bij het COC. Niet alleen Duimel, maar ook Bep en James van Lidth de Jeude, burgemeester van 1994 tot 2007 onderhielden nauwe contacten met het COC.
Ter gelegenheid van het afscheid van Van Lidth de Jeude organiseerde het COC een Burgemeestersbattle met de burgemeesters van de Stedendriehoek met als inzet het homobeleid. Bep heeft de avond gepresenteerd en de burgemeesters van scherp en gevat commentaar voorzien.

Het Gulden Vat
Na gedoe bij het samenvoegen van de linkse partijen verliet Bep in 1986 de partij maar was tot in 1987/1988 op de achtergrond nog wel actief.
In die tijd deed zich door Jan Kamans, een progressieve horeca-ondernemer en vastgoedinvesteerder Karel Lassche de kans voor een café uit te baten: Het Gulden Vat aan het Grote Kerkhof. Het kleine café was Bep op ’t lijf geschreven, aandacht voor politiek, cultuur en journalistiek waarvoor ook de Stichting de Coulissen werd opgericht.
Een kleine maar bruisende kroeg waar naast ruige nachten met de band ‘De buren van Bep’ veel gediscussieerd werd, waar altijd een kleine kunstexpositie was en waar Van Lidth de Jeude net zo graag kwam als bijvoorbeeld de kermisexploitanten. Over de klanten verscheen in 1995 een prachtig boek De klanten van Bep met foto’s gemaakt door Louis Tangel en een kleine expositie in het stadhuis.

Opnieuw de politiek in
Jan Bugter (1951-2019), een echte sociaal democraat met een hart voor Deventer was wethouder van 1990 tot 1998 (PvdA). Na een succesvolle campagne van Bugter raakte Bep weer geïnspireerd door de politiek en pakte in 1998 haar rol als raadslid weer op, nu voor de PvdA en stelde het belang van de inwoners van Deventer voorop. Speerpunten waren o.a.: jongeren stimuleren deel te nemen aan de politiek en in het onderwijs structurele aandacht voor kunst en cultuur. En niet te vergeten het emancipatiebeleid, er verscheen een tien-punten-plan voor vrouwen.

Omdat de nieuwe cultuurnota op zich liet wachten en er ruimte moest komen voor kleine, vernieuwende initiatieven kwam Bep met een voorstel om daarvoor extra geld ter beschikking te stellen. Dankzij wethouder Liesbeth Grijsen werd er een dekking gevonden en er kwam 200.000 euro beschikbaar voor vernieuwing en verbinding tussen cultuur en educatie.
In een stad als Deventer van 100.000 inwoners moet je samenwerken, elkaar weten te vinden en te respecteren en zorgen dat iedereen (!) kansen krijgt om van cultuur en kunst te genieten, te beginnen bij de jeugd!!

Wij zijn benieuwd waar en wanneer er een Bep Spa Plein komt.